Elżbieta Mikiciuk OPs
„Jakież to piękno ma zbawić świat?” (wstęp)

bp Michał Janocha
Kalofania w bizantyńskim i łacińskim zwierciadle

Użyty w tytule artykułu termin kalofania, czyli objawienie piękna, zostaje odniesiony do teologii piękna w tradycji chrześcijańskiego Wschodu i Zachodu, ujętych w perspektywie porównawczej. Wychodząc od hellenistycznej koncepcji piękna oraz kategorii piękna w Biblii, wskazuje rozwój teologii piękna w myśli patrystycznej i śledzi odmienne drogi w tradycji bizantyńskiej na Wschodzie oraz łacińskiej na Zachodzie.

Tomasz Gałuszka OP
Piękny Syn. Zarys estetyki teologicznej Tomasza z Akwinu


Artykuł dotyczy zagadnienia estetyki teologicznej św. Tomasza z Akwinu. Autor przedstawia z perspektywy trynitologicznej i chrystologicznej dwie definicje piękna sformułowane przez Akwinatę: pierwsza tzw. subiektywna, w której kluczowe są role obserwatora, percepcji oraz doświadczenia; druga tzw. obiektywna, w której omówione zostały trzy kategorie: integritas (pełnia), proportio (harmonia, współbrzmienie), claritas (blask).

Andrzej Draguła
Czy piękno zbawi świat? Lekcja z ks. Józefa Tischnera


Punktem wyjścia do rozważań na temat relacji piękna do zbawienia jest według Tischnera pytanie o możliwość zbawienia w mitologii greckiej. Autor stwierdza, że zgodnie z ówczesnym myśleniem religijnym życie człowieka nie podlega zbawieniu, ponieważ fatum jest nieuchronne. Zbawienie zostaje zastąpione przez kategorię katharsis, czyli oczyszczenie, które dokonuje się poprzez litość i trwogę, fascinosum i tremendum wywoływane w czasie oglądania tragedii.

Tomasz Biłka OP
Piękno Krzyża. Spór o zachodnią możliwość obrazowania


Artykuł stanowi próbę teologicznego namysłu nad różnicami estetycznymi między obrazami Kościołów wschodniego i zachodniego. Wychodząc od stwierdzenia, że podstawą dotychczasowej teologii ikony jest chrystologia odgórna, autor dowodzi następnie, że potrzebne jest wprowadzenie chrystologii oddolnej, aby móc mówić właściwie o ikonach Jerzego Nowosielskiego. Wprowadzenie chrystologii oddolnej do teologii ikony pozwala z kolei spojrzeć na zachodnie obrazy sakralne bez ich deprecjonowania, wyjść poza model „biblii pauperum”. Ukazano również treść i znaczenie oddolnej chrystologii ikony dla praktyki duchowej i malarskiej.

Elżbieta Mikiciuk OPs
Piękno zstępujące do otchłani w wizjach malarskich Jerzego Nowosielskiego i twórców „nowej ikony”
 

Jerzy Nowosielski oraz twórcy „nowej ikony”, tacy jak Greta Leśko (Polska), Danyło Movchan (Ukraina), Sylwia Perczak (Polska), Ivanka Demchuk (Ukraina), Kateryna Kuziv (Ukraina) i Khrystyna Kvyk (Ukraina) twórczo interpretują kanon ikony, który traktują jako „żywy system formalny”. Dla wyrażenia prawd teologicznych poszukują nowych form wyrazu artystycznego poprzez dialog ze sztuką współczesną.

Piotr Przybysz
Profesor Bohdan Dziemidok – Człowiek życzliwy ludziom


W artykule przedstawiam moją historię przyjaźni z prof. Bohdanem Dziemidokiem. Podejmuję próbę zwrócenia uwagi na najbardziej charakterystyczne cechy Profesora: umiejętność docierania do słuchającego go audytorium, życzliwość i wyrozumiałość wobec ludzi, zachowywanie dystansu wobec siebie, różnobarwne poczucie humoru i uprawianie autorskiej sztuki życia. Ponadto zwracam uwagę na dwie książki Profesora: O komizmie i Filozofia i sztuka życia, uzasadniając tak dokonany wybór. Całość dopełniają prace Zakładu Estetyki i Filozofii Kultury, które były poświęcone naszemu nauczycielowi, mistrzowi i przyjacielowi: Aesthetics and Philosophy of Art. Traditions, Intersections, Perspectives (2009) i „Sztuka i Filozofia” nr 55 (2019).

Anna Chęćka
Dziadek Bohdan (wspomnienie)

Andrzej C. Leszczyński
Dziemidok (wspomnienie)

Anna Chęćka
Wykaz publikacji prof. dr. hab. Bohdana Dziemidoka Opracowała Anna Chęćka

Kacper Pyż
Przyjaźń w Etyce Nikomachejskiej Arystotelesa oraz w Czterech Miłościach C. S. Lewisa. Paralela komparatystyczna

Celem artykułu jest próba filozoficznej rekonstrukcji i porównania koncepcji przyjaźni Arystotelesa oraz C. S. Lewisa. Artykuł powstał w oparciu o poglądy obu autorów przedstawione w VIII i IX księdze Etyki Nikomachejskiej Arystotelesa oraz w czwartym rozdziale Czterech Miłości C. S. Lewisa. Na podstawie krytycznej analizy tekstów źródłowych i uzupełniających udało się ustalić cechy wspólne oraz główne różnice obu koncepcji, a także wskazać na możliwości dalszych badań odnośnie koncepcji przyjaźni C. S. Lewisa

Piotr Frey OP
Piękna opowieść