Teologia zachwytu według św. Tomasza z Akwinu

 

Tomasz Gałuszka OP ID
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II

numer: 1, rok: 2021

https://doi.org/10.5281/zenodo.5502019

 

 

 

 

Theology of Delight According to St. Thomas Aquinas

Abstract

The article is an excerpt from a monograph. It discusses the issue of charm (allure) and admiration in the work of St. Thomas Aquinas. An allure is a way to attract an observer and an incentive for relationships. A delight, on the other hand, is a spontaneous human response to the experience of beauty, as well as the orientation of will and intellect towards the object. Aquinas, in his late works (after 1269), introduced the category of charm and delight as an explanation of the action of God, who attracts with beauty, and of the reaction of man, who responds freely to the discovered beauty.

Key words: Thomas Aquinas, a theological aesthetics, beauty, delight

---

Teologia zachwytu według św. Tomasz z Akwinu

Abstrakt

Przedmiotem prezentowanego tekstu, będącego fragmentem monografii, jest zagadnienie uroku (powab) i zachwytu w twórczości św. Tomasz z Akwinu. Powab jest sposobem przyciągania obserwatora i zachętą do relacji. Zachwyt zaś jest spontaniczną odpowiedzią człowieka na doświadczenie piękna oraz ukierunkowaniem intelektu i woli ku przedmiotu. Akwinata w swojej późnej twórczości (po 1269 r.) wprowadził kategorię powabu i zachwytu jako wyjaśnienie z jednej strony działania Boga, który pociąga pięknem i z drugiej strony reakcji człowieka, który w wolności odpowiada na odkryte piękno.

Słowa kluczowe: Tomasz z Akwinu, estetyka teologiczna, piękno, zachwyt

---

Bibliogafia

Badeni J., W świetle ducha, opr. M. Biskup, Wydawnictwo „W drodze”, Poznań 2013.

Bonino S.-T., L’hérésie pélagienne selon Thomas d’Aquin, „Nova et Vetera” 2019, t. 94, z. 4, s. 355–382.

Dyskusja o duszpasterstwie akademickim, „Znak” 1966 (styczeń–luty), R. XVIII, nr 139–140, s. 15–41.

Gałuszka T., Odnowa w łasce. Teologia charyzmatów św. Tomasza z Akwinu, Wydawnictwo Esprit, Kraków 2018.

Kostecki R., Tajemnica życia nadprzyrodzonego, PAX, Warszawa 1975

Pyda J., Wcielenie Słowa jako cud w teologii św. Tomasza z Akwinu, Warszawa 2018 [niepublikowana rozprawa doktorska, obroniona w 2019 roku na Papieskim Wydziale Teologicznym w Warszawie].

Roszak P., Wiarygodność i Tożsamość. „Teologia wiary” św. Tomasza z Akwinu i współczesność, Wydawnictwo WAM, Kraków 2013.

Shanley B. J., Tradycja tomistyczna, tłum. R. Mordarski, Wydawnictwo „W drodze”, Warszawa 2017.

Torrell J.-P., Święty Tomasz z Akwinu – mistrz duchowy, tłum. A. Kuryś, Wydawnictwo „W drodze”, Poznań–Warszawa 2003.

---