Język kerygmatu w piosenkach muzyki alternatywnej (przypadek Luxtorpedy)

Adam Regiewicz ID

Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Instytut Filologii Polskiej

numer: 1, rok: 2019

https://doi.org/10.5281/zenodo.5528645

 

pdf

 

The Language of the Kerygma in Alternative Music Songs (the Case of Luxtorpeda)

Abstract

One of the unusual phenomena of contemporary popular culture in Poland is the link between artists of the alternative music scene with the Church and the experience of Christianity. It is expressed in creativity that goes back to the language of the kerygma. The proclamation of the Good News is linked to the properties of musical expression, combining evangelical metaphors with contemporary imaging of reality in which man exists. On the example of the work of the Luxtopreda's team, the article presents a way of incorporating the kerygmatic religious education on the Neocatechumenal Way into the musical narrative.

 

 Key words: polish alternative scene, kerygma, Neocatecumenal Way


Język kerygmatu w piosenkach muzyki alternatywnej (przypadek Luxtorpedy)

Abstrakt

Jednym z niezwykłych zjawisk współczesnej kultury popularnej w Polsce jest powiązanie artystów alternatywnej sceny muzycznej z Kościołem i doświadczeniem chrześcijaństwa. Wyraża się ono w twórczości, która sięga języka kerygmatu. Głoszenie Dobrej Nowiny wiąże się z właściwościami wyrazu muzycznego, łącząc ewangeliczne metafory ze współczesnym obrazowaniem rzeczywistości, w której istnieje człowiek. Na przykładzie prac zespołu Luxtopreda w artykule przedstawiono sposób włączenia kerygmatycznej edukacji religijnej na Drodze Neokatechumenalnej do narracji muzycznej.

 

Słowa kluczowe: polska scena alternatywna, kerygmat, droga neokatechumenalna


Bibliografia

Adamski, Ł., Bóg w Hollywood, Wydawnictwo AA, Warszawa 2014.

Adorno, T., Wspomnienie o Bergu, tłum. Jan Stęszewski, „Res FActa Nova” 1994, nr 1 (10), s. 101–116.

Droga Neokatechumenalna. Statut, Centrum Formacji Wspólnot Neokatechumenalnych, Lublin 2008.

Fiske, J., Wprowadzenie do badań nad komunikowaniem, tłum. A. Gierczak, wyd. Astrum, Wrocław 1999.

Gebert, K., 54 komentarze do Tory, wyd. Austeria, Kraków 2004.

Godzic, W., Teleturniej, telekaznodziejstwo i telekupowanie, czyli przyjemność wiedzy i władzy, [w:] W. Godzic, Oglądanie i inne przyjemności kultury popularnej, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas Kraków 1996.

Januszkiewicz, M., Wczytywanie (się) w tekst. O interpretacji transakcyjnej, „Teksty Drugie” 2012, nr 133–134 (1–2).

Jeziński, M., Muzyka popularna jako wehikuł ideologiczny, Wydawnictwo Uniwersytetu Toruńskiego, Toruń 2011.

Katechizm Kościoła Katolickiego, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 1994.

Kierkegaard, S., Bojaźń i drżenie. Choroba na śmierć, tłum. J. Iwaszkiewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1982.

Krzan, K., Ekstaza w wersji pop. Poszukiwanie mistyczne w kulturze popularnej, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.

Lisicki, P., Mroczne dziedzictwo Oświecenia, „Znak” 1992, nr 12, s. 27–44.

Lurker, M., Słownik obrazów i symboli biblijnych, tłum. K. Romaniuk, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 1989.

MacDonald, D., Teoria kultury masowej, tłum. Cz. Miłosz, [w:] Kultura masowa, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2002, s. 14–36.

Pisula, R., Kerygmat apostolski dzisiaj. Biblijno-teologiczna synteza dla nowej ewangelizacji, Wydawnictwo Norbertinum, Lublin 2005.

Radykalni. Z Budzym, Dzikim i Stopą rozmawiał Marcin Jakimowicz, z Maleo rozmawiał Dziki, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1997.

Regiewicz, A., Kontrkultura jako sposób i miejsce przekazu wiary, „Teologia i Człowiek” 2014, nr 3 (27), s. 21–38.

Sulima R., Antropologia codzienności, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2000.

Sylvan, R., Traces of the Spirit: The Religious Dimensions of Popular Music, University Press, New York 2002.

Szekspir, W., Hamlet. Królewicz duński, tłum. J. Paszkowski, Fundacja Nowoczesna Polska Warszawa 2008.

Till, R., Pop Cult: Religion and Popular Music, Continuum, New York 2010.

Wałkuski M., Wałkowanie Ameryki, wyd. Helion, Gliwice 2012.

Watson, J.D., Słowo greckie na każdy dzień roku. Inspiracje z Nowego Testamentu, tłum. W. Tasak, Oficyna Wydawnicza Vocatio, Warszawa 2017.

Welch, B., Save Me from Myself, Harper Collins, New York 2007.

Życiński, J., Bóg postmodernistów, Wydawnictwo KUL, Lublin 2001.

Jestem drugi, online: https://www.youtube.com/watch?v=kV7MOilQR_A&t=42s.

Mumio nie wstydzą się Jezusa, online: http://www.mt1033.pl/mumio--jadwiga-i-dariusz-basinscy,246,zz.html.

Sawicki, P., Bóg dał ci rock and rolla, „Kontrapunkt. Magazyn Kulturalny Tygodnika Powszechnego” 1996, nr 6; online: http://www.tygodnik.com.pl/kontrapunkt/06/sawicki.html.


Artykuły z numeru wiosna/lato 2019 [nr 1(4)/2019]

Józef Majewski

Bóg w obszarach sztuki (wstęp)

Józef Majewski
Bóg w obszarach sztuki (wstęp)


W 2001 roku Johannes A. van der Ven, teolog i socjolog z Holandii, na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, w wykładzie pt. Współczesne kontestacje chrześcijaństwa. Sekularyzacja czy desekularyzacja?

Czytaj więcej...

Adam Regiewicz

Język kerygmatu w piosenkach muzyki alternatywnej (przypadek Luxtorpedy)

Adam Regiewicz
Język kerygmatu w piosenkach muzyki alternatywnej (przypadek Luxtorpedy)


Jednym z niezwykłych zjawisk współczesnej kultury popularnej w Polsce jest powiązanie artystów alternatywnej sceny muzycznej z Kościołem i doświadczeniem chrześcijaństwa. Wyraża się ono w twórczości, która sięga języka kerygmatu. Głoszenie Dobrej Nowiny wiąże się z właściwościami wyrazu muzycznego, łącząc ewangeliczne metafory ze współczesnym obrazowaniem rzeczywistości, w której istnieje człowiek. Na przykładzie prac zespołu Luxtopreda w artykule przedstawiono sposób włączenia kerygmatycznej edukacji religijnej na Drodze Neokatechumenalnej do narracji muzycznej.

Czytaj więcej...

Józef Majewski

Teologia pięciolinii. Interpretacja treści instrumentalnej muzyki J. S. Bacha

Józef Majewski
Teologia pięciolinii. Interpretacja treści instrumentalnej muzyki J. S. Bacha


Peter Kivy uważał, że Die Kunst der Fuge Bacha jest przykładem muzyki absolutnej, czyli poddaje się interpretacjom struktury, a nie interpretacjom treści. Autor niniejszego artykułu nie zgadza się z Kivym, argumentując, że arcydzieło to i inne czysto instrumentalne utwory Bacha, uważane za świeckie, poddają się interpretacji treści, i to nawet interpretacji teologicznej. Artykuł prezentuje teologiczne interpretacje następujących utworów: Prelude, Fugue and Allegro for Lute (Anne Leahy), Musikalisches Opfer (Michael Marissen), Goldberg Variationen (Maria Judina), Das wohltemperierte Klavier (Christoph Bossert), Canon triplex (Albert Clement) i Die Kunst der Fuge (Hans Heinrich Eggebrecht i Anatoliy Miłka).

Czytaj więcej...

Elżbieta Mikiciuk

Bóg w (na) ikonie?

Elżbieta Mikiciuk
Bóg w (na) ikonie?


W pierwszej części artykuł podejmuje kwestię starotestamentowego zakazu tworzenia obrazu Boga, przyjętego przez ikonoklastów, oraz prezentuje stanowisko obrońców ikony, wskazujących na dogmat Wcielenia jako podstawę jej kultu. W dalszej części tekstu omówione zostają sposoby przedstawiania Chrystusa w sztuce wczesnochrześcijańskiej i bizantyjskiej, a także mowa jest o opowieściach apokryficznych, w których podkreśla się niemożność uchwycenia wyglądu Jezusa i pisze się o cudownym utrwaleniu na chuście (mandylionie) Jego wizerunku (legenda o królu Abgarze). Artykuł podejmuje problem postrzegania ikony jako okna ku Niewidzialnemu (np. Pseudo-Dionizy Areopagita), ale także jako przedstawienia Osoby Niewidzialnego, który stał się Widzialny (św. Teodor Studyta i św. Nicefor). Kolejną część artykułu stanowią rozważania na temat sposobu ukazania na ikonie Osoby Boga-Człowieka i świętych, a także kontemplacji ikony. Na końcu omówione zostaje zagadnienie trynitarności ikony, ze szczególnym uwzględnieniem teologicznego sensu Trójcy Świętej Andrieja Rublowa.

Czytaj więcej...

Agnieszka Bednarek-Bohdziewicz

Bóg w terenie. Ikonosfera kaszubskich kapliczek

Agnieszka Bednarek-Bohdziewicz
Bóg w terenie. Ikonosfera kaszubskich kapliczek


Artykuł poświęcony jest małej architekturze sakralnej na Kaszubach. W „terenie” Bóg ma twarz Marii – kapliczek poświęconych matce Jezusa jest bowiem najwięcej. Autorka interpretuje ikonosferę analizowanych kapliczek w duchu Hansa Beltinga. Ich zdobienia i motywy ikonograficzne rozumiane są jako nośniki przekonań, norm i działań społecznych. Przez wyeksponowanie komunikacyjnego aspektu kapliczek można uchwycić odzwierciedlającą się w nich religijną wrażliwość i wyobraźnię ich fundatorów i budowniczych.

Czytaj więcej...

Jacek Aleksander Prokopski, Maria Urbańska-Bożek

Twórczość i życie Profesora Edwarda Kasperskiego

Jacek Aleksander Prokopski, Maria Urbańska-Bożek
Twórczość i życie Profesora Edwarda Kasperskiego

Czytaj więcej...

Bibliografia prac naukowych profesora Edwarda Kasperskiego

Jacek Aleksander Prokopski, Maria Urbańska-Bożek

Jacek Aleksander Prokopski, Maria Urbańska-Bożek
Bibliografia prac naukowych profesora Edwarda Kasperskiego


Opracowali Jacek Aleksander Prokopski i Maria Urbańska-Bożek

Czytaj więcej...

Edyta Puchalska

Śalimar klaun – przerwana lina

[recenzja: Salman Rushdie, Śalimar klaun]

Edyta Puchalska
Śalimar klaun – przerwana lina


recenzja: Salman Rushdie, Śalimar klaun

Czytaj więcej...

Małgorzata Obrycka

Ateizm – filozoficzne fundamenty

[recenzja: Konrad Szocik, Ateizm filozoficzny. Zarys historii i krytyka neotomistyczna]

Małgorzata Obrycka
Ateizm – filozoficzne fundamenty


recenzja: Konrad Szocik, Ateizm filozoficzny. Zarys historii i krytyka neotomistyczna

Czytaj więcej...

Michał Wróblewski

O lepszy ateizm w stanie wyjątkowym

[recenzja: Ateizm. Próba dokończenia projektu]

Michał Wróblewski
O lepszy ateizm w stanie wyjątkowym


recenzja: Ateizm. Próba dokończenia projektu

Czytaj więcej...

Małgorzata Obrycka

Między wiedzą potoczną a naukową w biografiach uczonych i socjo-pedagogicznych dyskursach [Sprawozdanie z Sympozjum Naukowego]

Małgorzata Obrycka
Między wiedzą potoczną a naukową w biografiach uczonych i socjo-pedagogicznych dyskursach [Sprawozdanie z Sympozjum Naukowego]

Czytaj więcej...