Artykuły z numeru wiosna/lato 2019 [nr 1(4)/2019]

Józef Majewski

Bóg w obszarach sztuki (wstęp)

Józef Majewski
Bóg w obszarach sztuki (wstęp)


W 2001 roku Johannes A. van der Ven, teolog i socjolog z Holandii, na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, w wykładzie pt. Współczesne kontestacje chrześcijaństwa. Sekularyzacja czy desekularyzacja?

Czytaj więcej...

Adam Regiewicz

Język kerygmatu w piosenkach muzyki alternatywnej (przypadek Luxtorpedy)

Adam Regiewicz
Język kerygmatu w piosenkach muzyki alternatywnej (przypadek Luxtorpedy)


Jednym z niezwykłych zjawisk współczesnej kultury popularnej w Polsce jest powiązanie artystów alternatywnej sceny muzycznej z Kościołem i doświadczeniem chrześcijaństwa. Wyraża się ono w twórczości, która sięga języka kerygmatu. Głoszenie Dobrej Nowiny wiąże się z właściwościami wyrazu muzycznego, łącząc ewangeliczne metafory ze współczesnym obrazowaniem rzeczywistości, w której istnieje człowiek. Na przykładzie prac zespołu Luxtopreda w artykule przedstawiono sposób włączenia kerygmatycznej edukacji religijnej na Drodze Neokatechumenalnej do narracji muzycznej.

Czytaj więcej...

Józef Majewski

Teologia pięciolinii. Interpretacja treści instrumentalnej muzyki J. S. Bacha

Józef Majewski
Teologia pięciolinii. Interpretacja treści instrumentalnej muzyki J. S. Bacha


Peter Kivy uważał, że Die Kunst der Fuge Bacha jest przykładem muzyki absolutnej, czyli poddaje się interpretacjom struktury, a nie interpretacjom treści. Autor niniejszego artykułu nie zgadza się z Kivym, argumentując, że arcydzieło to i inne czysto instrumentalne utwory Bacha, uważane za świeckie, poddają się interpretacji treści, i to nawet interpretacji teologicznej. Artykuł prezentuje teologiczne interpretacje następujących utworów: Prelude, Fugue and Allegro for Lute (Anne Leahy), Musikalisches Opfer (Michael Marissen), Goldberg Variationen (Maria Judina), Das wohltemperierte Klavier (Christoph Bossert), Canon triplex (Albert Clement) i Die Kunst der Fuge (Hans Heinrich Eggebrecht i Anatoliy Miłka).

Czytaj więcej...

Elżbieta Mikiciuk

Bóg w (na) ikonie?

Elżbieta Mikiciuk
Bóg w (na) ikonie?


W pierwszej części artykuł podejmuje kwestię starotestamentowego zakazu tworzenia obrazu Boga, przyjętego przez ikonoklastów, oraz prezentuje stanowisko obrońców ikony, wskazujących na dogmat Wcielenia jako podstawę jej kultu. W dalszej części tekstu omówione zostają sposoby przedstawiania Chrystusa w sztuce wczesnochrześcijańskiej i bizantyjskiej, a także mowa jest o opowieściach apokryficznych, w których podkreśla się niemożność uchwycenia wyglądu Jezusa i pisze się o cudownym utrwaleniu na chuście (mandylionie) Jego wizerunku (legenda o królu Abgarze). Artykuł podejmuje problem postrzegania ikony jako okna ku Niewidzialnemu (np. Pseudo-Dionizy Areopagita), ale także jako przedstawienia Osoby Niewidzialnego, który stał się Widzialny (św. Teodor Studyta i św. Nicefor). Kolejną część artykułu stanowią rozważania na temat sposobu ukazania na ikonie Osoby Boga-Człowieka i świętych, a także kontemplacji ikony. Na końcu omówione zostaje zagadnienie trynitarności ikony, ze szczególnym uwzględnieniem teologicznego sensu Trójcy Świętej Andrieja Rublowa.

Czytaj więcej...

Agnieszka Bednarek-Bohdziewicz

Bóg w terenie. Ikonosfera kaszubskich kapliczek

Agnieszka Bednarek-Bohdziewicz
Bóg w terenie. Ikonosfera kaszubskich kapliczek


Artykuł poświęcony jest małej architekturze sakralnej na Kaszubach. W „terenie” Bóg ma twarz Marii – kapliczek poświęconych matce Jezusa jest bowiem najwięcej. Autorka interpretuje ikonosferę analizowanych kapliczek w duchu Hansa Beltinga. Ich zdobienia i motywy ikonograficzne rozumiane są jako nośniki przekonań, norm i działań społecznych. Przez wyeksponowanie komunikacyjnego aspektu kapliczek można uchwycić odzwierciedlającą się w nich religijną wrażliwość i wyobraźnię ich fundatorów i budowniczych.

Czytaj więcej...

Jacek Aleksander Prokopski, Maria Urbańska-Bożek

Twórczość i życie Profesora Edwarda Kasperskiego

Jacek Aleksander Prokopski, Maria Urbańska-Bożek
Twórczość i życie Profesora Edwarda Kasperskiego

Czytaj więcej...

Bibliografia prac naukowych profesora Edwarda Kasperskiego

Jacek Aleksander Prokopski, Maria Urbańska-Bożek

Jacek Aleksander Prokopski, Maria Urbańska-Bożek
Bibliografia prac naukowych profesora Edwarda Kasperskiego


Opracowali Jacek Aleksander Prokopski i Maria Urbańska-Bożek

Czytaj więcej...

Edyta Puchalska

Śalimar klaun – przerwana lina

[recenzja: Salman Rushdie, Śalimar klaun]

Edyta Puchalska
Śalimar klaun – przerwana lina


recenzja: Salman Rushdie, Śalimar klaun

Czytaj więcej...

Małgorzata Obrycka

Ateizm – filozoficzne fundamenty

[recenzja: Konrad Szocik, Ateizm filozoficzny. Zarys historii i krytyka neotomistyczna]

Małgorzata Obrycka
Ateizm – filozoficzne fundamenty


recenzja: Konrad Szocik, Ateizm filozoficzny. Zarys historii i krytyka neotomistyczna

Czytaj więcej...

Michał Wróblewski

O lepszy ateizm w stanie wyjątkowym

[recenzja: Ateizm. Próba dokończenia projektu]

Michał Wróblewski
O lepszy ateizm w stanie wyjątkowym


recenzja: Ateizm. Próba dokończenia projektu

Czytaj więcej...

Małgorzata Obrycka

Między wiedzą potoczną a naukową w biografiach uczonych i socjo-pedagogicznych dyskursach [Sprawozdanie z Sympozjum Naukowego]

Małgorzata Obrycka
Między wiedzą potoczną a naukową w biografiach uczonych i socjo-pedagogicznych dyskursach [Sprawozdanie z Sympozjum Naukowego]

Czytaj więcej...