Falowce na gdańskim Przymorzu – próba charakterystyki
Anna Śliwa
numer: 2, rok: 2023
https://doi.org/10.26881/kg.2023.2.03
Falowce (wavy blocks) in Gdańsk Przymorze district
Abstract
Falowce (wavey blocks) – blocks of flats located in the Przymorze district of Gdańsk, are a necessity that disfigures the seaside landscape for some, and a tourist attraction for others. This article presents, on the basis of preserved archival sources and onversations with the creators of the Gdańsk Przymorze district, the origin of the unusual shape of the wave blocks. Their length, however, inspired to look at other concepts of continuous development, formulated at a similar time. However, falowce are not only an architectural concept, a project, a won competition... Falowce are also the people who live in them, architects who try to forget that over fifty years ago passionately created a new district, there are controversies, discussions, question marks.
Key words: Gdańsk Przymorze, falowce (wavey blocks), blocks of flats, housing construction, Tadeusz Różański, Danuta Olędzka, Janusz Morek
Falowce na gdańskim Przymorzu – próba charakterystyki
Abstrakt
Falowce – bloki usytuowane w gdańskiej dzielnicy Przymorze, to dla jednych szpecąca nadmorski krajobraz konieczność, dla innych turystyczna atrakcja. W niniejszym artykule przedstawiono na podstawie zachowanych źródeł archiwalnych i rozmów z samymi twórcami gdańskiego Przymorza, genezę niecodziennego kształtu falowców. Ich długość zainspirowała natomiast do przyjrzenia się i innym koncepcjom ciągłej zabudowy, formułowanym w podobnym czasie. Falowce to jednak nie tylko architektoniczna koncepcja, projekt, wygrany konkurs...
Falowce to także mieszkający w nich ludzie, to architekci, którzy starają się zapomnieć, że ponad pięćdziesiąt lat temu z pasją kreowali nową dzielnicę, to kontrowersje, dyskusje, znaki zapytania.
Słowa kluczowe: Gdańsk Przymorze, falowce, blokowisko, budownictwo mieszkaniowe, Tadeusz Różański, Danuta Olędzka, Janusz Morek
Bibliogafia
Alvar Aalto. Band II 1963–1970, Zürich 1971.
Boesiger W., Girsberger H., Le Corbusier 1910–65, London 1993.
Co myślicie o mieszkaniach w falowcu?, https://forum.trojmiasto.pl/co-myslicie-o--mieszkaniach-w-Falowcu-t145445,1,16.html [dostęp: 17.08.2023].
Dębicka O., Gdańsk: Tu każda klatka jest jak mała wieś. Życie w falowcu, National Geographic 19.04.2021, https://www.national-geographic.pl/artykul/gdansk-mikroklimaty-betonowej-fali?page=1 [dostęp: 17.08.2023].
Dorożyńska M., Najdłuższy budynek w Polsce, „Informator indywidualnego inwestora” 1998, nr 11, s. 15.
Goldzamt E., Szwidkowski O., Kultura urbanistyczna krajów socjalistycznych. Doświadczenia europejskie, Warszawa 1987, s. 93.
Kochanowski M., Małe Przymorze, „Architektura” 1963, nr 12, s. 455–458.
Kowalski J., Powojenny rozwój urbanistyczny i architektoniczny miasta, [w:] Gdańsk. Jego dzieje i kultura, Warszawa 1969, s. 253–254.
Kryczka P., Społeczność osiedla mieszkaniowego w wielkim mieście, Warszawa 1981.
Mindlin H.E., Neues Bauen in Brasilien, München 1956.
Olkiewicz J., Przymorze, „Architektura” 1968, nr 11.
Ossowski S., Organizacja przestrzeni i życie społeczne w przyszłych osiedlach, [w:] tegoż, Dzieła, t. 3, Warszawa 1967.
Semka R., Wspomnienie o Śp. Tadeuszu Różańskim, „Komunikat SARP” 2004, nr 1/2, s. 43.
Stankiewicz J., Szermer B., Gdańsk. Rozwój urbanistyczny i architektoniczny oraz powstanie zespołu Gdańsk – Sopot – Gdynia, Warszawa 1959.
Szafer T. P., Nowa architektura polska. Diariusz z lat 1966–1970, Warszawa 1972.
Szermer B., Gdańsk – przyszłość i współczesność, Warszawa 1971.
Szypowscy M. i A., Gdańsk, Warszawa 1983.
Wydarzyło się w Gdańsku 1901–2000, red. G. Fortuna, D. Tusk, Gdańsk 1999.