Cztery fazy poglądów Jerzego Prokopiuka

Michał Wróblewski ID

Uniwersytet Gdański, Instytut Filozofii

numer: 2, rok: 2019

https://doi.org/10.5281/zenodo.5528609

 

 

Four phases of Jerzy Prokopiuk views

Abstract

Jerzy Prokopiuk is a polish translator, who is especially interested in esotericism. He defines his worldview by two terms: theoanthropocentrism and spiritual holism. The major inspiration for him is Rudolf Steiner’s anthroposophy , as well as depth psychology created by Carl Gustav Jung. Prokopiuk considers Steiner and Jung as neognostics or transformation gnostics. Transformation gnosis is more optimistic than pessimistic old gnosis taken from the ancient times. Transformation gnosis, trying to transform individual people, and also all social life, is the seed of New Age Movement. Prokopiuk becomes a popularizer of New Age in Poland, publishing over five hundred essays and twenty-two books about esoteric, but his later works are much more pessimistic. Hence Prokopiuk’s worldview has four phases. First phase, when he is a pessimistic young man, disappointed by catholic religion, but not interested in the materialistic worldview though. The second phase, when Prokopiuk gets to know the anthroposophy and meets Robert Walter – polish anthropospher. The third phase, when he builds his original worldview, by getting inspirations from various esoteric traditions, and focuses on New Age. And the fourth phase, when he backs to his youthful doubts.

 

 Key words: esotericism, gnosis, anthroposophy, New Age, Jerzy Prokopiuk

---

Cztery fazy poglądów Jerzego Prokiopiuka

Abstrakt

Jerzy Prokopiuk jest polskim tłumaczem, szczególnie zainteresowanym ezoteryką. Swój światopogląd określa dwoma pojęciami: teoantropocentryzm i duchowy holizm. Główną inspiracją jest dla niego antropozofia Rudolfa Steinera, a także psychologia głębi stworzona przez Carla Gustava Junga. Prokopiuk uważa Steinera i Junga za neognostyków lub gnostyków transformacji. Gnoza transformacji jest bardziej optymistyczna niż pesymistyczna stara gnoza zaczerpnięta z czasów starożytnych. Gnoza transformacyjna, próbująca przekształcić pojedynczych ludzi, a także całe życie społeczne, jest zalążkiem Ruchu New Age. Prokopiuk staje się popularyzatorem New Age w Polsce, publikując ponad pięćset esejów i dwadzieścia dwie książki o ezoteryce, ale jego późniejsze prace są znacznie bardziej pesymistyczne. Stąd światopogląd Prokopiuka ma cztery fazy. Pierwszą faze zauważa się, kiedy jest młodym pesymistą, rozczarowanym religią katolicką, ale nie zainteresowanym materialistycznym światopoglądem. Druga faza uwidacznia się, kiedy Prokopiuk poznaje antropozofię i mysl Roberta Waltera – polskiego antropozofa. Trzecia faza pojawia się, kiedy Prokopiuk buduje swój oryginalny światopogląd, czerpiąc inspiracje z różnych tradycji ezoterycznych i skupia się na New Age. I faza czwarta, kiedy wraca do swoich młodzieńczych wątpliwości.

 

Słowa kluczowe: ezoteryka, gnoza, antropozofia, New Age, Jerzy Prokopiuk

---

Bibliografia

Baranowski S., Dzieło przekładowe Jerzego Prokopiuka, w: Mel vitae = miód życia.
75-lecie Jerzego Prokopiuka, red. J. Prokopiuk, Z. Rosińska, Akasha, Kraków 2010.
Prokopiuk J., Manifest wolności, Studio Astropsychologii, Białystok 2014.
Prokopiuk J., Jestem heretykiem. Ogdoada gnostycka, Studio Astropsychologii, Białystok 2004.
Prokopiuk J., Rozdroża, czyli zwierzenia gnostyka, KOS, Katowice 2004.
Prokopiuk J., Szkice antropozoficzne, Studio Astropsychologii, Białystok 2003.
Trzcińska I., Teozofia, online: <http://www.tradycjaezoteryczna.ug.edu.pl/node/687>; [dostęp: 21.01.2020].
Wróblewski W., Ateizm w poglądach Jerzego Prokopiuka, w: Ateizm. Próba dokończenia projektu, red. S. Wróbel, K. Skonieczny, DIG, Warszawa 2018.

---