opracował Michał Wróblewski ID
Uniwersytet Gdański, Instytut Filozofii
numer: 2, rok: 2019
https://doi.org/10.5281/zenodo.5528614
Bibliography of Jerzy Prokopiuk
prepared by Michał Wróblewski
Bibliografia Jerzego Prokopiuka
opracował Michał Wróblewski
Krystyna Bembennek, Zbyszek Dymarski
Sekularyzm i postsekularyzm w czynie i myśli. Przypadek Francji
Karol Tarnowski
Francuska filozofia religii
Karol Tarnowski
Francuska filozofia religii
Zarysowanie syntezy francuskiej filozofii inspirującej się religią jest trudne, gdyż filozofia ta jest bogata i zróżnicowana.
Z pewnością znakiem rozpoznawczym tej filozofii jest skoncentrowanie się na koncepcji podmiotu: cała filozofia francuska wywodzi się z Kartezjusza, choć nurt kartezjański w tej filozofii jest jej specyficzną odnogą. Mapa tej filozofii została podzielona na trzy dziedzictwa: Maine de Birana – francuska filozofia refleksji – dziedzictwo Pascala i personalizm, wreszcie – specyficznie kartezjańskie w szerokim sensie – dziedzictwo fenomenologii oraz hermeneutyki Ricoeura. Nurty te są odmienne, ale spokrewnione „duchem” filozofii francuskiej, która jest przede wszystkim filozofią podmiotu przeżywającego i myślącego i jego relacji do Boga. Jest to też filozofia, która jest wystawiona najostrzej na próby postmodernistycznej dekonstrukcji, np. w wydaniu Jacques’a Derridy czy Jean-Luc Nancy’ego. Jej trwałość i młodość sprawdzają się jednak w kolejnych tomach Jean-Luc Mariona, we wciąż mało zbadanym dorobku Michela Henry’ego, wreszcie w budzących podziw hermeneutycznych studiach Ricoeura.
Urszula Zbrzeźniak
Foucault i tradycja patrystyczna
Urszula Zbrzeźniak
Foucault i tradycja patrystyczna
Artykuł poświęcony jest zagadnieniu historii wczesnego chrześcijaństwa w dziele Michela Foucault. Jego celem jest ukazanie centralnego miejsca, jakie zajmują pisma Foucaulta dotyczące tradycji patrystycznej w jego projekcie genealogii współczesności. W jego ujęciu chrześcijaństwo w zasadniczy sposób zmieniło i typ relacji, jaką jednostka ustanawia ze sobą, i relację wobec prawdy. Ostatecznie, chrześcijaństwo, a dokładniej chrześcijański monastycyzm, ukazuje się jako warunek możliwości władzy znanej jako władza dyscyplinarna.
Maria Urbańska-Bożek
Ewolucja poglądów Henriego Bergsona na temat natury Boga i jej społeczny wymiar
Maria Urbańska-Bożek
Ewolucja poglądów Henriego Bergsona na temat natury Boga i jej społeczny wymiar
Celem artykułu jest zaprezentowanie kierunku ewolucji poglądów Bergsona w kwestii natury Boga. Transformacja światopoglądowa francuskiego filozofa dokonała radykalnego zwrotu od Boga rozumianego jako akt twórczy i energię do Boga osobowego, którego istotą jest miłość. Wskażemy również potencjał myśli Bergsona, który najwyraźniej zaznacza się w etyce i oraz roli jednostki w rozwoju społeczeństw otwartych. Istotny udział w kształtowaniu się tego rodzaju społeczeństw ma święty/mistyk. Dla Bergsona święty jest zapowiedzią nowego człowieka, posługującą się nowym sposobem myślenia. To człowiek dialogu, ktoś duchowo silny, wolny, a także otwarty na wyzwania i innych ludzi. Francuski filozof pragnie przezwyciężyć dotychczasowe myślenie o Innym jako obcym i zbudować fundamenty wspierające dialog społeczny i religijny.
Łukasz Dominiak
Socjologia jako etyka. Rozwoj społeczny wspierany nauką według Luciena Levy-Bruhla i Émila Durkheima
Łukasz Dominiak
Socjologia jako etyka. Rozwoj społeczny wspierany nauką według Luciena Levy-Bruhla i Émila Durkheima
Tekst zwraca uwagę na jednego z mniej popularnych filozofów francuskich – Luciena Lévy-Bruhla. Rozwija on swój wyjątkowy projekt nauk społecznych jako etyki praktycznej, zaprezentowany w “La Morale et la sciences des moeurs” w 1903 roku. W tej książce argumentuje, że społecznik pełni rolę świeckich strażników i przedstawicieli zmian moralnych. Ten scjentyzm i ideologia pozytywistyczna zostały wykorzystane do wzmocnienia nowo powstałej socjologii Durkheima i były ściśle związane z polityką edukacyjną III Republiki Francuskiej.
Zbyszek Dymarski, Michał Kaczmarczyk, Krzysztof Mech, ks. Krzysztof Niedałtowski
Debata – czy można myśleć religijnie w XXI wieku?
Michał Wróblewski
Cztery fazy poglądów Jerzego Prokopiuka
Michał Wróblewski
Cztery fazy poglądów Jerzego Prokopiuka
Jerzy Prokopiuk jest polskim tłumaczem, szczególnie zainteresowanym ezoteryką. Swój światopogląd określa dwoma pojęciami: teoantropocentryzm i duchowy holizm. Główną inspiracją jest dla niego antropozofia Rudolfa Steinera, a także psychologia głębi stworzona przez Carla Gustava Junga. Prokopiuk uważa Steinera i Junga za neognostyków lub gnostyków transformacji. Gnoza transformacji jest bardziej optymistyczna niż pesymistyczna stara gnoza zaczerpnięta z czasów starożytnych. Gnoza transformacyjna, próbująca przekształcić pojedynczych ludzi, a także całe życie społeczne, jest zalążkiem Ruchu New Age. Prokopiuk staje się popularyzatorem New Age w Polsce, publikując ponad pięćset esejów i dwadzieścia dwie książki o ezoteryce, ale jego późniejsze prace są znacznie bardziej pesymistyczne. Stąd światopogląd Prokopiuka ma cztery fazy. Pierwszą faze zauważa się, kiedy jest młodym pesymistą, rozczarowanym religią katolicką, ale nie zainteresowanym materialistycznym światopoglądem. Druga faza uwidacznia się, kiedy Prokopiuk poznaje antropozofię i mysl Roberta Waltera – polskiego antropozofa. Trzecia faza pojawia się, kiedy Prokopiuk buduje swój oryginalny światopogląd, czerpiąc inspiracje z różnych tradycji ezoterycznych i skupia się na New Age. I faza czwarta, kiedy wraca do swoich młodzieńczych wątpliwości.
Bibliografia Jerzego Prokopiuka
opracował Michał Wróblewski
Maria Urbańska-Bożek
Kulturalny barbarzyńca jako czuły artysta życia
[recenzja: Sabina Kruszyńska, Kulturalny Barbarzyńca. Fenomenologia radykalna Michela Henry’ego jako filozofia sztuki życia]
Maria Urbańska-Bożek
Kulturalny barbarzyńca jako czuły artysta życia,
recenzja: Sabina Kruszyńska, Kulturalny Barbarzyńca. Fenomenologia radykalna Michela Henry’ego jako filozofia sztuki życia.
Czytaj więcej...Maria Urbańska-Bożek
Trud wiary w każdym czasie
[recenzja: Józef Majewski, Wiara w trudnych czasach]
Maria Urbańska-Bożek
Trud wiary w każdym czasie,
recenzja: Józef Majewski, Wiara w trudnych czasach.
Czytaj więcej...Maria Urbańska-Bożek
Sprawozdanie z IV edycji ogólnopolskiego cyklu konferencyjnego Oblicza sacrum w kulturach i cywilizacjach
Maria Urbańska-Bożek
Sprawozdanie z IV edycji ogólnopolskiego cyklu konferencyjnego „Oblicza sacrum w kulturach i cywilizacjach”
zasady etyki publikacji 
regulamin 
Darowizna 